Ιατρική ανακάλυψη

Ο Γάλλος νευρολόγος Jean-Martin Charcot (1825–1893) ήταν ο πρώτος που αναγνώρισε την σκλήρυνση κατά πλάκας ως ξεχωριστή ασθένεια το 1868. Συνοψίζοντας προηγούμενες εκθέσεις και προσθέτοντας τις δικές του κλινικές και παθολογικές παρατηρήσεις, ο Charcot ονόμασε την ασθένεια «σκλήρυνση κατά πλάκας». Τα τρία κλινικά σημάδια της ΠΣ που είναι τώρα γνωστά ως τριάδα 1 του Charcot είναι νυσταγμός, τρέμουλο και τηλεγραφικός λόγος (βιαστικός λόγος), αν και αυτά τα σημάδια δεν εμφανίζονται αποκλειστικά στην ΠΣ. O Charcot παρατήρησε επίσης αλλαγές στην γνωστική λειτουργία, περιγράφοντας τους ασθενείς του ως άτομα με «σημαντική εξασθένιση της μνήμης» και «αντιλήψεις που σχηματίζονται με αργό ρυθμό».

Πριν από τον Charcot, ο Robert Carswell (1793–1857), ένας Βρετανός καθηγητής της παθολογίας, και ο Jean Cruveilhier (1791–1873), ένας Γάλλος καθηγητής της παθολογικής ανατομίας, είχαν περιγράψει και απεικονίσει πολλά από τα κλινικά στοιχεία της νόσου, χωρίς όμως να την ταυτοποιήσουν ως ξεχωριστή ασθένεια. Συγκεκριμένα, ο Carswell, περιέγραψε τις βλάβες που διέγνωσε στον οργανισμό ως «μια αξιοσημείωτη βλάβη του νωτιαίου μυελού που συνοδεύεται από ατροφία».
Ο ελβετός παθολόγος Georg Eduard Rindfleisch (1836-1908) ανέφερε το 1863 ότι η μικροσκοπική ανάλυση δείχνει φλεγμονές που σχετίζονται με βλάβες, διάσπαρτες γύρω από τα αιμοφόρα αγγεία. Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα αναπτύχθηκαν θεωρίες σχετικά με τα αίτια και την παθογένεια, ενώ στη δεκαετία του 1990 έκαναν την εμφάνισή τους κάποιες αποτελεσματικές θεραπείες.

Περιπτώσεις κατά το παρελθόν

Υπάρχει πλούσιο ιστορικό ανθρώπων που έζησαν πριν ή λίγο μετά την περιγραφή της ασθένειας από τον Charcot και έπασχαν πιθανότατα από ΠΣ.

Μια νεαρή γυναίκα ονόματι Χαλντόρα, η οποία έζησε στην Ισλανδία γύρω στο 1200 μ.Χ., έχασε ξαφνικά την όρασή της και παρέλυσε. Προσευχήθηκε όμως στους αγίους, και μετά από επτά ημέρες έγινε καλά. Η Αγία Lidwina του Schiedam (1380–1433), ολλανδή μοναχή, εικάζεται ότι είναι από τις πρώτες αναγνωρισμένες περιπτώσεις ατόμου με πολλαπλή σκλήρυνση. Από τα 16 της μέχρι και τον θάνατό της σε ηλικία 53 ετών υπέφερε από περιστασιακούς πόνους, αδυναμία στα κάτω άκρα και απώλεια της όρασης—τυπικά συμπτώματα πολλαπλής σκλήρυνσης. Και οι δυο αυτές περιπτώσεις έδωσαν τροφή σε εικασίες ύπαρξης ενός «γονιδίου των Βίκινγκ», το οποίο ευθύνεται για τη διάδοση της ασθένειας.

Ο Αύγουστος Φρειδερίκος ντ’ Έστε (1794–1848), γιός του πρίγκιπα Αυγούστου Φρειδερίκου, δούκα του Σάσεξ και της λαίδης Αυγούστα Μάρεϊ, εγγονός του βασιλιά Γεωργίου Γ’ του Ηνωμένου Βασιλείου, είναι σχεδόν βέβαιο ότι έπασχε από πολλαπλή σκλήρυνση. Ο ντ’ Έστε άφησε πίσω του ένα ημερολόγιο στο οποίο καταγράφει λεπτομερώς τα 22 χρόνια συνύπαρξής του με την ασθένεια. Το ημερολόγιό του ξεκινά το και σταματά το 1846, αν και παρέμεινε άγνωστο μέχρι το 1948.

Τα συμπτώματά του ξεκινούν να εμφανίζονται σε ηλικία 28 ετών με παροδική απώλεια όρασης (amaurosis fugax), η οποία εμφανίστηκε ξαφνικά μετά από την κηδεία ενός φίλου. Κατά την εξέλιξη της νόσου του, ο ντ’ Έστε ανέπτυξε αδυναμία των κάτω άκρων, αταξία των χεριών, απώλεια της αίσθησης αφής, ιλίγγους, διαταραχές της ουροδόχου κύστης και στυτική δυσλειτουργία. Το 1844 άρχισε να χρησιμοποιεί αναπηρικό καροτσάκι.

Παρά την ασθένειά του, δεν έχασε την αισιοδοξία του για τη ζωή. Μια ακόμη πρώιμη μαρτυρία πολλαπλής σκλήρυνσης διασώζεται από τον βρετανό χρονικογράφο Μπρους Φρέντερικ Κάμινγκς (1889–1919), γνωστός με το ψευδώνυμο Β. N. Π. Μπαρμπέλιον, ο οποίος τηρούσε λεπτομερές ιστορικό της διάγνωσης και της πάλης του με την ασθένεια. Το ημερολόγιό του δημοσιεύτηκε το 1919 με τον τίτλο The Journal of a Disappointed Man (Το ημερολόγιο ενός απογοητευμένου).